Zagadnienia ochrony przeciwpożarowej omówione są w Ustawie o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. 1991 Nr 81 poz. 351) , a aktem wykonawczym do tejże ustawy jest między innymi Rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. 2010 nr 109 poz. 719)
W wyżej wymienionym rozporządzeniu jest mowa o jednym z istotniejszych dokumentów w zakresie ochrony przeciwpożarowej, który powinien znaleźć się w zakładzie pracy – Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego (IBP). Paragraf 6 ustęp 1. określa kto jest obowiązany wdrożyć u siebie dany taki dokument:
„Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów bądź ich części stanowiących odrębne strefy pożarowe, przeznaczonych do wykonywania funkcji użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich, zapewniają i wdrażają instrukcję bezpieczeństwa pożarowego […]”
W danym dokumencie powinny znaleźć się między innymi takie informacje jak:
- Obowiązki użytkowników obiektu w zakresie ochrony przeciwpożarowej,
- Każdy pracownik i użytkownik obiektu powinien wiedzieć o podstawowych obowiązkach w zakresie w zakresie ochrony przeciwpożarowej
- Postępowanie w razie pożaru,
- Pracownik powinien wiedzieć jak wygląda schemat postępowania w razie wybuchu pożaru i podjąć decyzję o próbie ugaszenia lub wszczęciu ewakuacji, a także powiadomieniu straży pożarnej lub innych służb
- Warunki i sposoby ewakuacji,
- Użytkownicy obiektu powinni znać warunki ewakuacji, trasy ewakuacyjne oraz miejsce zbiórki po ewakuacji. Powinno się także określić osoby odpowiedzialne za ewakuację
- Plany graficzne obiektu wraz z trasami ewakuacyjnymi, lokalizacją sprzętu przeciwpożarowego i innych miejsc bądź urządzeń związanych z bezpieczeństwem pożarowym,
- Pozwalają one na szybkie zlokalizowanie potrzebnego sprzętu, a także przeprowadzenie szybkiej ewakuacji najkrótszą i najbezpieczniejszą trasą
- Informacja o szkoleniach pracowników w zakresie ochrony przeciwpożarowej
- Powinno się okresowo szkolić pracowników z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Na przykład z poprawnego użycia gaśnicy, poruszania się w zadymieniu lub bezpiecznej i sprawnej ewakuacji.
Opracowaniem Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego powinien zająć się się osoba wymieniona na początku artykułu. Najczęściej jest to zlecane wykwalifikowanej osobie, np. inspektorowi ds. ochrony przeciwpożarowej lub technikowi pożarnictwa.
Pracodawca ma obowiązek zapoznać użytkowników obiektu z danym dokumentem, w szczególności powinien przeszkolić ich z zakresu postępowania podczas pożaru oraz zasad i sposobów ewakuacji. Częstą praktyką jest prowadzenie takiego zapoznania w ramach szkolenia wstępnego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wyciąg z dokumentu mówiący o warunkach przeciwpożarowych obiektu oraz plany graficzne powinny zostać przekazane właściwemu komendantowi powiatowemu lub miejskiemu Państwowej Straży Pożarnej (dopuszczalna jest forma elektroniczna dokumentów).
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego powinna być umieszczona w dostępnym miejscu, aby móc z niej niezwłocznie skorzystać podczas akcji ratowniczo-gaśniczej.
Odstąpić od opracowywania danej instrukcji mogą właściciele/zarządcy/użytkownicy obiektu, który nie posiada strefy wybuchowej oraz:
- Kubatura brutto budynku nie przekracza 1000 m³ (dotyczy budynku lub jego części jako oddzielnej strefy pożarowej) lub
- Kubatura brutto budynku nie przekracza 1500 m³ (dotyczy budynków inwentarskich) lub
- Powierzchnia strefy pożarowej obiektu nie przekracza 1000 m2 (dotyczy obiektu innego niż budynek)
Strefa pożarowa to według Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie:
„[…] budynek albo jego część oddzielona od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego, o których mowa w § 232 ust. 4, bądź też pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalne odległości od innych budynków, określone w § 271 ust. 1-7.”
Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego powinno aktualizować się minimum raz na dwa lata lub wtedy kiedy zachodzą istotne zmiany w konstrukcji budynku lub procesach technologicznych zakładu, mogące mieć wpływ na bezpieczeństwo pożarowe.
Warto zainwestować w starannie opracowaną Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego, która powinna stanowić fundament sprawnie funkcjonującego systemu ochrony przeciwpożarowej w Państwa zakładzie pracy.
Zachęcamy do współpracy w opracowaniu i wdrożeniu IBP u Państwa w firmie!
Podstawy prawne:
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. (sejm.gov.pl)
